
Materiaaltips
Wegwijs in materiaalwereld
Als je net wil gaan beginnen met tekenen of schilderen en een van mijn cursussen wil volgen, kan ik me voorstellen dat je een lichte (of zware) error krijgt als je materiaal wil gaan kopen 😉 Er zijn zoveel merken, soorten, prijzen en formaten, dat je door de bomen het bos niet kunt zien. Maar ook als je al langer creatief bezig bent en je wil voor net wat betere of professionelere producten gaan, kan het lastig zijn welke je dan moet kiezen. Om je een beetje op weg te helpen zet ik op deze pagina de producten die ik gebruik of heb gebruikt en waar ik enthousiast over ben. Dat ik tegenwoordig wat duurdere materialen gebruik, wil namelijk niet zeggen dat ik goedkopere materialen niks vind. In tegendeel! Ik ken een heleboel producten met een hele goede prijs-kwaliteitverhouding die ik hier ook onder de aandacht wil brengen.
Belangrijk hierbij is dat dit echt mijn persoonlijke mening en voorkeur is. Wat ik fijn vind werken, vind jij misschien helemaal niet. Test dus ook vooral uit wat jij graag gebruikt! Sommige linkjes hieronder zijn ‘affiliate links’ en dat betekent dat als jij iets koopt via die link, ik een klein percentage als bedankje van de winkel krijg. Maar jij betaalt uiteraard niks extra’s! Ook zal ik nooit materialen tippen die ik niet goed vind of nooit gebruikt heb.
Korting!
Korting is natuurlijk altijd leuk, dus hier zet ik de kortingscodes die op dit moment actief zijn. Vul ze dus alleen nog even in op de pagina als je gaat shoppen!
- 20% korting op alle Tombow ABT Pro artikelen bij de Hobbyshop-online, met de code ABTPRO20
- 20% korting op alle prachtige (metallic)aquarelverf van Skrim, met de code LIEFSMIES
- 10% korting op Artum producten, met de code LIEFSMIES

Bloemenchallenge
Van maandag 26 mei t/m vrijdag 30 mei organiseren Elise Veerman en ik de bloemenchallenge! Teken elke dag de bloem van de dag en maak kans op een materialenpakket van Tombow! Ik werk met verschillende materialen in deze challenge en zal wat (vergelijkbare) producten hier op een rijtje zetten, voor als je deze materialen ook wil!
- Tombow ABT Dual brushpennen set ‘Floral’
Hét setje om de mooiste bloemen mee te maken! Alles wat je nodig hebt zit erbij: waterbrush, potlood, gum, etc! - Waterbrush set Tombow 3 soorten
Penselen met waterreservoir in 3 verschillende formaten. Geen bakjes water meer nodig! - Tombow kleurpotloden IROJITEN
Deze gebruik ik om details over mijn verf te zetten, maar ook om er een hele bloem mee te maken! Super om mee te blenden en laagjes te maken. - Artum set met 12 napjes + waterbrush
Basissetje aquarelverf voor de moooiste bloemen! - Artum waaier met 60 kleuren + waterbrush in waaier
Deze waaier is superhandig als je bloemen op locatie wil schilderen, compact, maar met 60 kleuren! - Winsor & Newton Cotman 12 napjes + waterbrush
- Winsor & Newton Cotman 24 napjes + waterbrush
Studentkwaliteit en ook verkrijgbaar in professionele kwaliteit. Ik vind deze verf superfijn en werk er nog steeds regelmatig mee. Lekkere gepigmenteerde kleuren voor je bloemen! - Inktense aquarelpotloden van Derwent
Deze zijn zo fijn! Ze drogen watervast op, waardoor je er goed laagjes mee kunt maken en zijn super gepigmenteerd. - Verschillende sets met Posca acrylmarkers
Hier kun je de mooiste bloemen mee maken. Je kunt oneindig veel laagjes zetten en het dekt steeds opnieuw, dus foutjes zijn ook goed weg te werken! - Betaalbare basisset Talens gouache
Wil je gouache eens uitproberen? Dan is dit een goede set om mee te beginnen! Heel leuk voor je bloemen! - Caran d’Ache Neocolor 2
Superfijne wateroplosbare krijtjes, hele goede kwaliteit! Los verkrijgbaar en in sets. Ik ga hier een lekker felle bloem mee maken deze week! - van Gogh oliepastels 24 kleuren
Fijne kwaliteit oliepastelkrijtjes, die je kunt combineren met de Neocolors! - Talens oliekrijtjes 36 stuks
Goede krijtjes voor beginners, of als je ze niet zo vaak gebruikt! - Hahnemuhle A6 landscape aquarelboek 250 gr
Heel fijn schetsboek dat ik zelf altijd gebruik! Het is 100% katoen en er zijn verschillende kleuren papier verkrijgbaar. - Artum cold pressed 300 gr A4
Goed papier om mee te starten! Het heeft een heel licht grove structuur. - Winsor & Newton cold pressed 300 gr 50 vellen
Fijn papier met een kleine structuur erin voor als je net wat beters wil, dat wel betaalbaar is.

Aquarelverf
Aquarelverf heb je in (halve) napjes – zoals op de foto – of in tubes. In principe werkt het hetzelfde, alleen moet je de verf uit een tube eerst op je palet doen. Als je op locatie wil schilderen vind ik zelf de napjes het handigst! Je kunt kiezen uit hele kleine paletjes met alleen de basiskleuren (hier heb je echt al genoeg aan!) of paletten met veel kleuren waardoor je minder hoeft te mengen. Daarnaast vind ik het belangrijk dat de verf gepigmenteerd is en dus makkelijk kleur afgeeft. Sommige goedkopere verfsoorten kunnen dan een beetje ‘vet’ aanvoelen of tijdens het mengen wat bubbeltjes krijgen. De wat betere verf loopt goed in elkaar over en granuleert vaak mooi. Een afweging die je ook kunt maken is of je wil dat de kleuren lichtecht zijn. Dit is in hoeverre een kleur lang zijn kleur blijft behouden. Dit is vooral belangrijk als je je werk wil verkopen. Onder andere te gebruiken in mijn basiscursus aquarel, waarin we een mooie schildpad gaan maken!
Aanraders
- Artum set met 12 napjes + waterbrush
- Artum waaier met 60 kleuren + waterbrush in waaier
Beginnerskwaliteit met goede prijs-kwaliteitverhouding en dus top om mee te starten! De waaier is erg handig als je op locatie wil schilderen. - Winsor & Newton Cotman 12 napjes + waterbrush
- Winsor & Newton Cotman 24 napjes + waterbrush
Studentkwaliteit en ook verkrijgbaar in professionele kwaliteit. Ik vind deze verf superfijn en werk er nog steeds regelmatig mee. - Tombow ABT Dual brushpennen set ‘Floral’
De set die ik voor de bloemenchallenge gebruik! - Daniel Smith Basisset met 10 tubes aquarelverf
Professionele verf die heel mooi granuleert en lichtecht is. Ik gebruik deze verf tegenwoordig het meest! - Skrim metallic aquarelverf
Naar mijn mening de beste metallic aquarelverf! Heel gepigmenteerd, mooie kleurafgifte en de shifters laten echt verschillende kleuren zien. - Inktense aquarelpotloden van Derwent
Deze gebruik ik voor de bloemenchallenge! Ze drogen watervast op, waardoor je er goed laagjes mee kunt maken.

Aquarelpapier
Aquarelpapier is erg belangrijk als je fijn wil kunnen schilderen. Hierop zou ik dan ook niet als eerst bezuinigen, want het is vervelend als je papier kapot gaat en het schilderen daardoor niet lukt. Je kunt de keuze maken uit onder andere cold pressed en hot pressed papier. De eerste heeft een wat grovere structuur, hot pressed is gladder. Net waar jouw persoonlijke voorkeur naar uitgaat. Ik gebruik meestal cold pressed papier omdat ik de structuur mooi vind passen bij de aquarel. Ook zorg ik dat ik minstens 240 gr papier heb. Hierdoor kan je papier meerdere lagen water en verf aan en krijg je betere resultaten. Natuurlijk zijn er ook allerlei formaten beschikbaar. Begin niet te groot, maar oefen eerst eens op wat kleiner papier! Je kunt natuurlijk ook in een journal werken 🙂 Onder andere te gebruiken in mijn basiscursus aquarel!
Aanraders
- Fontaine cold pressed 300 gr 20×15 cm
- Fontaine hot pressed 300 gr 20×15 cm
Fijn, dik papier van 100% katoen, dat fijn werkt! - Hahnemuhle A6 landscape aquarelboek 250 gr
Heel fijn schetsboek dat ik zelf altijd gebruik voor mijn urban sketches! Het is 100% katoen en er zijn verschillende kleuren papier verkrijgbaar. - Artum cold pressed 300 gr A4
Goed papier om mee te starten! Het heeft een heel licht grove structuur. - Winsor & Newton cold pressed 300 gr 50 vellen
Fijn papier met een kleine structuur erin voor als je net wat beters wil, dat wel betaalbaar is. - Arches aquarelblokken 300 gr
Goede kwaliteit papier, waar ik graag op werk. 100% katoen. - Fabriano jumboblok 300 gr fijne korrel
Heel fijn blok om mee te beginnen, door het grote aantal vellen en goede prijs-kwaliteitverhouding.

Penselen
Er zijn zoveel soorten penselen, dat ik zelf soms ook nog de weg kwijt ben. Laat ik beginnen met zeggen dat je je assortiment zo klein of groot kunt maken als je zelf wil, maar dat je om mooie illustraties te maken echt niet veel nodig hebt. Dat valt dan weer mee he 😉 Er zijn voor verschillende media ook verschillende penselen, maar ik zal hier de aquarelpenselen behandelen, omdat ik daar zelf het meest bekend mee ben en ik daar ook mijn cursussen in geef. Het is dus belangrijk dat je eerst oplet of het penseel geschikt is voor de aquareltechniek, omdat deze veel water moet kunnen vasthouden. Daarna kun je de keuze maken welke haren je wil gebruiken, maar ik wil je met mijn hart voor dieren echt aanraden om voor synthetische penselen te gaan. Die werken net zo goed, en dan hebben oa de eekhoorntjes geen last van onze hobby 🙂 Nu heb je nog verschillende soorten/vormen penselen. In de basis (en voor mijn cursussen) heb je genoeg aan een paar ronde penselen, in een kleiner en groter formaat. Zo gebruik ik vaak de nummer 1, 3 en 8. Hier kom je heel ver mee! Als ik op locatie of buiten ga schilderen gebruik ik graag een waterbrush. Dat is een penseel met een waterreservoir erin, zodat je dat niet allemaal los hoeft mee te nemen. Superhandig als je wil urban sketchen, zoals in mijn cursus ‘Gebouwen schilderen in 5 stappen.‘
Aanraders
- Van Gogh set van 3 kleine ronde synthetische penselen
Goede basisset voor kleinere details. - Van Gogh set van 3 grotere ronde synthetische penselen
Goede basisset voor het schilderen van iets grotere oppervlakken. - Da Vinci synthetische ronde penselen in verschillende maten
Goede prijs-kwaliteitverhouding in hobbykwaliteit. - Waterbrush Pentel medium
Deze gebruik ik voor de meeste illustraties op locatie. - Waterbrush set Tombow 3 soorten
Deze gebruik ik ook! Superhandig om verschillende penseelstreken mee te kunnen maken.

Fineliners en verfstiften
Fineliners zijn voor mij onmisbaar! Ik gebruik ze om extra details toe te voegen aan mijn illustraties, of om een hele illustratie mee te maken. Als je ze wil gebruiken in combinatie met aquarelverf is het goed om erop te letten dat ze watervast zijn. Ik gebruik meestal zwarte fineliners in verschillende diktes, maar ik heb ook een bruine die fijn is om te gebruiken in natuur illustraties en een witte gelpen voor highlights. Dat maakt je illustratie echt af! Ook gebruik ik voor grotere highlights verfstiften. Deze zijn goed gepigmenteerd, waardoor je ook over donkere gedeeltes een highlight kunt zetten. Handig om alle pitjes te tekenen in mijn fruitcursus! 😉
Aanraders
- Micron set fineliners + brushpen zwart
Deze gebruik ik veel, handig dat je meteen verschillende diktes hebt! - Witte gellyroll Sakura set van 3
Mijn favoriete witte pen om kleine highlights mee te maken! Voor mij onmisbaar! - Tombow Fudenosuke brushpen zwart
Watervaste brushpen om wat dikkere lijnen mee te maken. - Witte Posca stift 2,5 mm
Heel fijn voor de grotere highlights! - Kreul maskeerstift fijne punt
Handig om je witte vlakken wit te laten! Deze gebruik ik in mijn aquarel basiscursus voor de schildpad.

Kleurpotloden
Het materiaal waar bij mij het tekenen mee begonnen is zijn de kleurpotloden! Een hele fijne basis om technieken mee te oefenen, onder andere met mijn cursus waarin we een toekan gaan tekenen! Er zijn heel veel verschillende soorten, harde en zachte potloden, potloden op oliebasis, wax basis of waterbasis, of een combinatie hiervan. En dan heb je nog alle merken, die ook weer verschillende categorieën vaak hebben. De beginners- en hobbypotloden zijn meestal niet kleurecht, de professionele potloden vaak wel. Dit betekent dat de potloden na heel wat jaar nog steeds dezelfde kleur op papier behouden. Dat kan handig zijn als je in opdracht werkt. Bij dit materiaal is het heel persoonlijk wat jij lekker vindt werken, maar ik kan je wel aanraden potloden te kiezen die gepigmenteerd zijn en makkelijk kleur afgeven. Anders levert het veel frustratie (en kapot papier) op. Ik kan niet voor jou bepalen welke voor jou het best werken, maar de potloden die ik het fijnst vind en veel gebruik zet ik op een rijtje.
Aanraders
- Faber Castell Polychromos in handige oproletui, 30 potloden
Mijn all time favoriete set! Potloden op oliebasis, kleurecht en werken perfect voor veel lagen. Handig om mee te nemen in deze etui en genoeg kleuren. - Faber Castell Polychromos: basisset (12), middel set (24), middel set (36), grote set (60), maxi set (120).
Zelfde potloden, maar dan in een doos. - Tombow Irojiten seascape, 3 sets kleurpotloden
Op was gebaseerde potloden, waarvan ik de fluorpotloden heel erg veel gebruik bij mijn illustraties! Geeft een hele mooie toevoeging. Te koop in deze set, of per stuk. - Caran d’Ache Luminance wit potlood
Wat mij betreft het beste witte potlood om de kleuren goed met elkaar te mengen, of nog wat highlights toe te voegen. - Holbein pastelpotloden: kleine set (12), middel set (100), grote set (150).
- Caran d’Ache potloden: kleine set (12), middel set (20), grote set (40), Maxi set (76).

Tekenpapier
Als je goede potloden hebt is fijn tekenpapier ook heel belangrijk! Je wil wel veel laagjes kunnen maken om een mooie diepe kleur op te bouwen, zonder dat je papier scheurt of er meteen een glimmend laagje over de kleur komt. (Dit betekent dat je papier verzadigd is en dan kun je dus geen lagen meer toevoegen). Er zijn papiersoorten met wat meer en minder reliëf. Als je beginner bent is wat gladder papier misschien fijn om mee te beginnen. Je kunt naast tekenpapier ook mixed media papier gebruiken. Dit papier kan verschillende media aan. Goed te gebruiken als je een toekan wil leren tekenen in mijn cursus!
Aanraders
- Schut wit tekenpapier 225 gram A4 met een fijne korrel
Het papier dat ik het meest gebruik! Het kan veel lagen aan en werkt gewoon heel lekker. - Tombow zwart mixed media papier 250 gram A5
Fijn, dik, zwart papier. Superhandig voor neonkleuren en pastelkleuren, maar ook voor fineliners! - Bruin kraftpapier tekenblok A4 90 gram
Dun papier, maar wel erg leuk om potlood op te combineren met fineliner!

Schetspotloden, gummen en puntenslijper
Grafietpotloden (de bekende grijze schetspotloden) zijn er in veel verschillende hardheden, gekenmerkt door de HB-waarde. Hoe hoger de H, hoe harder (en lichter), hoe hoger de B, hoe zachter (en donkerder) het potlood. Om een schets te maken heb je genoeg aan een standaard HB-potlood, als je een heel portret in grijstinten wil maken is het fijn om meer waarden te hebben. Je kunt kiezen voor een potlood dat je moet slijpen, of een vulpotlood. Als ik een schets opzet gebruik ik meestal een vulpotlood, als ik een hele tekening in grijstinten maak gebruik ik verschillende ‘gewone’ potloden. Een gum is ook heel belangrijk. Ik gebruik in mijn cursussen altijd een ‘standaard’ blokgum, een fijne gum voor details en een kneedgum, om mijn schets wat lichter te kunnen maken. Een puntenslijper kan je potlood letterlijk maken of breken, dus ook goed om daar een in te kiezen van goede kwaliteit.
Aanraders
- Tombow Mono graph vulpotlood 0,5 mm
Superfijn potlood, ligt lekker in de hand en is er in allemaal mooie (pastel)kleuren! Mijn favoriet! - Faber Castell Pitt graphite set met 11 hardheden
Goede tekenpotloden in de B-waarden, fijn voor portretten! - Faber Castell kneedgum
Gebruik ik altijd, superhandig! - Tombow Mono gum maat M
Hele fijne en goede gum, verkrijgbaar in verschillende formaten. - Tombow Mono zero precisie gumvulpotlood
Voor mij onmisbaar! Heel kleine gum in een soort vulpotlood, waarmee je de kleinste details uitgumt. - Faber Castell puntenslijper Grip trio
Voor mij de beste puntenslijper die er is! 3 maten voor verschillende potloden en een mega scherpe punt als resultaat.

Gouache, acrylmarkers, krijtjes en overig
Ik gebruik graag allerlei verschillende materialen, om te testen, uitproberen en kijken wat ik leuk vind. Als ik veel getest heb en wat materialen kan vergelijken maak ik hier ook een aparte categorie van, maar voor nu zet ik een aantal ‘losse’ materialen onder elkaar die ik gebruik en fijn vind!
- Posca acrylmarkers pop-kleuren
Hele fijne acrylmarkers in vrolijke, felle kleuren! - Verschillende sets met Posca acrylmarkers
- Betaalbare basisset Talens gouache
- Mijn lievelings gouachesticks in neonkleuren van Bruynzeel
- Bruynzeel gouachesticks basiskleuren
- Bruynzeel gouachesticks metallic
- Caran d’Ache Neocolor 2
Superfijne wateroplosbare krijtjes, hele goede kwaliteit! Los verkrijgbaar en in sets. - van Gogh oliepastels 24 kleuren
Fijne kwaliteit oliepastelkrijtjes, die je kunt combineren met de Neocolors! - Talens oliekrijtjes 36 stuks
Goede krijtjes voor beginners, of als je ze niet zo vaak gebruikt!

Technische (opname)apparatuur
Ik krijg vaak de vraag met welke camera ik film, welk statief ik gebruik en welk licht. Daarom heb ik mijn technische materialen ook hieronder voor je gelinkt!
Aanraders
- Foto-/videocamera: Sony ZV E10 met 16-55 mm lens. Deze camera gebruik ik voor zowel filmen als foto’s maken, hij werkt heel goed en ben er blij mee!
- SD-kaartje camera: Samsung SDXC geheugenkaartje van 256 GB.
- Macrofilters camera: Ik wilde graag macrofoto’s kunnen maken, maar vond het duur om meteen een lens erbij te kopen. Met deze filters kun je hetzelfde effect nabootsen en ze zijn een heel stuk goedkoper!
- Camerastatief: Dit statief gebruik ik voor mijn filmcamera. Je kunt hem in alle richtingen draaien en het belangrijkst: je kunt horizontaal naar beneden filmen, dus dat je op je papier kijkt. Dit kan bij veel statieven niet, dus let daar op als je er een koopt! In dit statief kun je ook je telefoon bevestigen en hij kan tot 1.80 m hoog.
- Telefoon statief ‘arm’: Ik heb een ander merk, maar die is niet meer verkrijgbaar. Deze is vergelijkbaar! Je kunt deze ‘arm’ aan je bureau/tafel klemmen en hem in allerlei richtingen draaien, zodat je je handen vrij hebt om te tekenen!
- Daglicht bureaulamp: Ook deze is niet meer verkrijgbaar in de versie die ik heb, maar ik heb een soortgelijk model opgezocht. Deze lamp is heel fijn omdat je de twee armen afzonderlijk van elkaar kunt bewegen en draaien, waardoor je op de juiste plekken licht hebt. Ook kun je de lichtsterkte aanpassen, dus dat werkt fijn!